Psychoterapia psychodynamiczna opiera się na tradycji psychoterapii wywodzącej się od psychoanalizy, ale wykraczającej daleko poza jej pierwotne założenia. Często nazywa się tę tradycję psychologią głębi, gdyż sięga ona do nagłębszych ludzkich motywów i potrzeb, także tych niewygodnych i nie do końca uświadomionych. Łączy ona w sobie wszystkie te koncepcje psychologiczne, które zakładają, że osobowość człowieka kształtuje się w relacjach z bliskimi osobami.

To powoduje, że terapia psychodynamiczna ma na celu pomaganie głównie tym osobom, które doświadczają cierpienia w relacjach z innymi ludźmi, albo cierpią na nawracające trudności psychiczne, spowodowane przez traumy i niezaspokojone potrzeby z okresu dzieciństwa. Tym samym psychoterapia psychodynamiczna jest w założeniu raczej procesem długoterminowym i może trwać nawet kilka lat.

Psychoterapeuta skupia się na analizowaniu sposobów, w jakie klient/pacjent unika prawdy na swój temat. Realizuje w ten sposób kilka celów:
– pogłębianie rozumienia przez pacjenta własnych prawdziwych potrzeb i motywów
– pogłębianie rozumienia natury konfliktów wewnętrznych pacjenta, co ma ułatwić ich samodzielne rozwiązywanie
– nazywanie trudności w relacjach, które ujawniają się w czasie terapii ich korygowanie poprzez stworzenie bezpiecznej relacji, opartej na współpracy i szacunku.

W psychoterapii psychodynamicznej dąży się do tego, aby klient/pacjent mógł wypracować uczciwą ocenę siebie i świata, a także mógł łagodnie traktować siebie i czuł się bezpieczniej w relacjach z innymi ludźmi. Choć brzmi to jak żmudne zadanie, w przypadku niektórych trudności wystarczy psychodynamiczna psychoterapia krótkoterminowa, w której określony problem lub konflikt wewnętrzny jest intensywnie opracowywany w 20-30 sesji terapeutycznych.

Choć psychoterapia psychodynamiczna może wydawać się wymagająca, jest równie skuteczna, co inne podejścia terapeutyczne. Ważne jedynie aby jej zastosowanie było odpowiednie do zgłaszanych przez pacjenta trudności. Może być nieco za trudna dla osób, które aktualnie są w poważnym kryzysie psychicznym albo głębokiej depresji. Dlatego psychoterapeuta zazwyczaj dokonuje wstępnej oceny, aby dobór rodzaju terapii mógł być jak najbardziej pomocny z punktu widzenia celów terapii i szeroko pojętego dobra pacjenta.